ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ

Εμφάνιση Κώδικα

Φιλόσοφος και ποιητής κωμωδιών. Γεννήθηκε στην Κω. Νεαρός μετοίκισε στα Μέγαρα της Σικελίας και ύστερα στις Συρακούσες, όπου φιλόμουσοι και μορφωμένοι τύραννοι, ο Γέλων και ο Ιέρων, υπέθαλπαν δραματικούς και μουσικούς αγώνες, στο μεγαλοπρεπές θέατρο που είχαν οικοδομήσει. Αυτό συνετέλεσε ώστε να διαπρέψει η ποιητική μεγαλοφυΐα του Επίχαρμου. Οι Συρακούσιοι τον αγάπησαν και τον τίμησαν με ανδριάντα. Λόγω του καθεστώτος που, επί πλέον, τον είχε προστατεύσει, ο Επίχαρμος δεν αναμίχθηκε στα πολιτικά, ούτε διακωμώδησε πολιτικές καταστάσεις, όπως ο Αριστοφάνης.

Διακωμωδούσε απλώς ανθρώπινα ελαττώματα και ιδίως τη μωρία, τα ατοπήματα, που επισυμβαίνουν σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Πρώτος ο Επίχαρμος διακωμώδησε από σκηνής τον μέθυσο. Εκτός από τη θεατρική του δεινότητα, ο ποιητής, επέδειξε και φιλοσοφικές τάσεις, μορφώθηκε πολύ και επηρεάσθηκε από την πυθαγόρεια φιλοσοφία. Γι' αυτό και οι κωμωδίες του είναι γεμάτες από φιλοσοφικές ιδέες και αποφθέγματα, που δεν στρέφονταν μόνο στα θέματα της ηθικής, αλλά και στα μεταφυσικά προβλήματα, όπως τη θεογονία, τη δημιουργία του κόσμου, περί ψυχής κλπ. Στον Επίχαρμο αποδίδονται 36 έως 52 κωμωδίες, το περιεχόμενό του δε, ως λέγεται, μόνο με το περιεχόμενο των τραγωδιών του Ευριπίδη μπορεί να συγκριθεί.

Ο Ευριπίδης πολύ ωφελήθηκε από τον Επίχαρμο, ο δε Πλάτων θεωρεί τον Επίχαρμο κορυφαίο των κωμικών για τις φιλοσοφικές γνώμες με τις οποίες διαπότισε όλα τα έργα του, από τα οποία, δυστυχώς, μόνο αποσπάσματα διασώθηκαν.

Αποφθέγματα

1. Η ΣΟΦΙΑ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΕ ΕΝΑ ΑΛΛΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΖΩΝΤΑΝΑ. ΟΛΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
2. ΝΟΗΤΟ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΟ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ Ή ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ
3. ΟΙ ΘΕΟΙ ΠΑΝΤΑ ΥΠΗΡΧΑΝ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΛΕΙΨΑΝ ΚΑΙ ΟΤΙ ΕΧΕΙ ΣΧΕΣΗ Μ' ΑΥΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΟΜΟΙΟ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟ
4. ΤΟ ΧΑΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ
5. ΤΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ΚΑΤΙ, ΚΙ ΟΠΟΙΟΣ ΤΟ ΕΜΑΘΕ ΚΑΙ ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΟΣ
6. ΑΙΣΘΗΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΣΤΑΘΕΡΟ, ΟΥΤΕ ΣΤΟ ΠΟΙΟΝ ΟΥΤΕ ΣΤΟ ΠΟΣΟΝ
7. ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΞΕΦΕΥΓΕΙ ΑΠ' ΤΟ ΘΕΟ. ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΞΕΡΕΙΣ. ΑΥΤΟΣ ΜΑΣ ΕΠΟΠΤΕΥΕΙ ΚΑΙ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟ ΣΤΟ ΘΕΟ
8. Η ΕΓΓΥΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΤΗΣ ΖΗΜΙΑΣ, Η ΔΕ ΖΗΜΙΑ ΤΗΣ ΕΓΓΥΗΣΕΩΣ
9. ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΤΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΘΑΡΗ, ΕΙΣΑΙ ΚΑΘΑΡΟΣ Σ' ΟΛΟ ΤΟ ΣΩΜΑ
10. ΣΤΟΝ ΠΟΝΗΡΟ Η ΠΟΝΗΡΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΧΡΗΣΤΟ ΟΠΛΟ
11. Η ΜΕΛΕΤΗ ΔΩΡΙΖΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΗ ΑΓΑΘΑ