ΤΥΡΤΑΙΟΣ

Ελεγειακός ποιητής, γιός του Αρχεμβρότου. Έζησε κατά το πρώτο μισό του 7ου π.Χ. αιώνα και αναφέρεται από την Σούδα ως σύγχρονος ή και παλαιότερος των επτά σοφών. Σε ό,τι αφορά στην καταγωγή του, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ήταν Αθηναίος στρατηγός που εστάλη στην Σπάρτη για να βοηθήσει τους Λακεδαιμονίους στον πόλεμο κατά των Μεσσηνίων (Β' Μεσσηνιακός), σε εκτέλεση χρησμού που οι πρώτοι είχαν πάρει από το μαντείο των Δελφών, ενώ άλλοι ότι καταγόταν από τη Σπάρτη.

Ο Τυρταίος συνέγραψε ελεγείες, με ονομαστότερη την Ευνομία, χάρη στην οποία κατόρθωσε να μονοιάσει τους Λακεδαιμονίους και να τους εμψυχώσει στην προσπάθειά τους να ανακαταλάβουν τα χαμένα εδάφη τους. Στο ίδιο πνεύμα, αλλά σε δωρική διάλεκτο και αναπαιστικό μέτρο, ήταν γραμμένα τα Μέλη πολεμιστήρια, πολεμικά εμβατήρια που τραγουδούσαν οι Σπαρτιάτες όταν επέλαυναν εναντίον του εχθρού. Επίσης, συνέγραψε την Ιστορία του Α' Μεσσηνιακού Πολέμου. Τον Τυρταίο μνημονεύει ο Βιλάμοβιτς - Μέλεντορφ στην Ιστορία των Ελλήνων λυρικών.