ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ Ο ΚΛΑΖΟΜΕΝΙΟΣ

Εμφάνιση Κώδικα

Μέγας σοφός της αρχαιότητος. Υιός του πλουσίου και ευγενούς Ηγησιβούλου. Ο Αναξαγόρας μετέφερε τη φιλοσοφία από την Ιωνία στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε, για να γίνει οικείος και φίλος του Περικλέους, του οποίου έγινε και δάσκαλος. Κατηγορήθηκε όμως για αθεΐα από τους αντιπάλους του μεγάλου πολιτικού, και αναγκάσθηκε λίγο πριν από την έκρηξη του Πελοποννησιακού πολέμου, να εγκαταλείψει την Αθήνα και να επιστρέψει στην Ιωνία, όπου ίδρυσε φιλοσοφική σχολή, πιθανώς στη Λάμψακο. Πέθανε εκεί, ασχολούμενος κυρίως με τα μαθηματικά, τη φυσική, την αστρονομία και την Ιατρική.

Πρώτος ο Αναξαγόρας εξέτασε το ζήτημα του τετραγωνισμού του κύκλου. Δυστυχώς από το έργο του «Περί φύσεως» ελάχιστα αποσπάσματα διεσώθησαν, στα οποία ο σοφός περιγράφει ορθά το φαινόμενο των εκλείψεων της σελήνης. Η ύλη, κατά τον Αναξαγόρα, δεν ανάγεται σ' ένα μόνο στοιχείο. Υπάρχουν πλήθος στοιχεία, όχι τέσσερα, ως υπεστήριζε ο Εμπεδοκλής. Διετύπωσε πρώτος την αντίληψη ότι η αδιαμόρφωτη και ανάμικτη ύλη του Σύμπαντος ετέθη σε τάξη από ένα «Νουν», ο οποίος εδημιούργησε την ενότητα και την αρμονία.

Παν ό,τι υπάρχει εις τον Μεγάκοσμο υπάρχει και στον Μικρόκοσμο. Έκαστον όμως πράγμα γίνεται αισθητό ανάλογα με το στοιχείο που μέσα σ' αυτό υπάρχει. Καθώρισε κατά τρόπο καταπληκτικό για την εποχή του τις αιτίες που προκαλούν τις εκλείψεις του Ήλιου και της Σελήνης και με τις κοσμογονικές θεωρίες του προανάγγειλε τις θεωρίες των Μπυφόν, Λαπλάς και Καντ. Ο Αναξαγόρας μπορεί να θεωρηθεί ο πρόδρομος της συγκριτικής φυσιολογίας.

Αποφθέγματα

1. ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΗΤΑΝ ΜΑΖΙ, ΚΑΤΟΠΙΝ ΗΡΘΕ Ο ΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΒΑΛΕ ΤΑΞΗ
2. Ο ΝΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΓΕΝΝΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ ΠΟΥ ΣΗΚΩΘΗΚΕ ΞΑΦΝΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΠΟΥ ΠΡΙΝ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΝ ΣΕ ΑΤΑΞΙΑ
3. ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΥΣ
4. Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΣ ΠΟΥ ΚΡΑΤΙΟΥΝΤΑΙ ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΡΗΓΟΡΗ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ. ΑΝ ΔΕ ΧΑΛΑΡΩΣΟΥΝ, ΠΕΦΤΟΥΝ ΚΑΤΩ
5. ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ ΟΜΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟΝ ΑΔΗ