 |
ΚΑΡΝΕΑΔΗΣΚυρήνη, περ. 215 - 121 π.Χ. |
Αντιγράψτε και επικολλήστε τον ακόλουθο κώδικα:
Έλληνας φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Κυρήνη της Αφρικής το 214 π.Χ. και πέθανε το 129 π.Χ. Θεωρείται ως ο θεμελιωτής της νέας ή τρίτης Ακαδημίας, αφού τόσο ο Λακύδης ο Κυρηναίος επίσης, ο αρχηγός της που διαδέχθηκε τον μεγάλο Αρκεσίλαο (316 - 241 π.Χ.), όσο και οι μετέπειτα διάδοχοι Τηλεκλεύς, Εύανδρος και Ηγησίνους άφησαν τη σχολή να πέσει σε αφάνεια. Ο Καρνεάδης, σύμφωνα με τις διασωθείσες μαρτυρίες, έγινε σχολάρχης πριν από το 156 και διατήρησε τη διεύθυνση της Ακαδημίας ίσαμε το έτος 137 π.χ.
Με τη διδασκαλία του και την άλλη φιλοσοφική και κοινωνική του δράση οδήγησε τη νέα Ακαδημία σε μεγάλη ακμή. Ο ίδιος δεν έγραψε τίποτα. Οι διάδοχοι μαθητές του και ιδιαίτερα ο ύστερα από τον Καρνεάδη σχολάρχης Κλειτόμαχος (187 - 109 π.Χ.) διέσωσαν στα συγγράμματά τους τη διδασκαλία του, που είναι η αποκορύφωση της ακαδημαϊκής σκέψης. Το 155 π.Χ. έλαβε μέρος στην αποστολή της Ρώμης, ύστερα από απόφαση των Αθηναίων, μαζί με τον στωικό Διογένη και τον περιπατητικό Κριτόλαο, προκειμένου να διευθετήσει μια οικονομική ποινή που επέβαλαν οι Ρωμαίοι στους Αθηναίους για την καταστροφή της πόλης του Ωρωπού. Έτσι, μεταφυτεύεται η σκεπτική φιλοσοφία στη Ρώμη.
Ο Λακτάντιος αναφέρει ότι η πρώτη διάλεξη του Καρνεάδη μπροστά στη ρωμαϊκή νεολαία ήταν ένα εγκώμιο για τη δικαιοσύνη και προκάλεσε θύελλα ενθουσιασμού. Ενώ όμως την πρώτη ημέρα εξήγησε την αναγκαιότητα της δικαιοσύνης, τις επόμενες ημέρες αποδείκνυε πόσο ασυμβίβαστη είναι η δικαιοσύνη προς την κρατούσα τάξη των πραγμάτων και τις απαιτήσεις του πρακτικού βίου. Κατά βάθος ο Καρνεάδης παρουσίαζε μπροστά στους Ρωμαίους ακροατές του τον πυρήνα της φιλοσοφίας του: ο Καρνεάδης δεν αμφισβητούσε μόνο κάθε γνωστική βεβαιότητα, συμπεριλαμβανομένης και της μαθηματικής γνώσης, αλλά απέρριπτε και την ίδια την Ηθική των στωικών. Τις ρίζες του δογματισμού τους επιχειρούσε να αποκόψει ο Καρνεάδης.
Ο Καρνεάδης δίδασκε ότι κριτήρια της αλήθειας δεν υπάρχουν, ερευνούσε το πρόβλημα της δυνατότητας της γνώσης συστηματικά και υπέβαλλε σε λεπτομερή κριτική τις απόψεις των προηγούμενων φιλοσόφων και ιδίως του Χρυσίππου. Ο Καρνεάδης δείχνει την ασυμφωνία της μοιρολατρείας των στωικών προς την ελευθερία της βούλησης και στρέφεται ενάντια στην αστρολογία και τη μαντεία.